Οι διωγμοί ξεκίνησαν τον Μάϊο του 1914. Τρομοκρατία βασανισμοί, εκτοπίσεις, τάγματα ασφαλείας (AmeleTaburu), η πόλη ερημώνει…
Στο λόφο με τα απομεινάρια της Αρχαίας Ακρόπολης η Θεά Αθηνά η αγαπημένη θεά των αρχαίων Ιώνων κατοίκων της πόλης κλαίει με το χαλασμό που αντικρίζει. Μαζί της κλαίει και η Αγία Ματρώνα προστάτιδα των σύγχρονων Ελλήνων κατοίκων του Λυθριού κλαίει από το εκκλησάκι της που είναι κτισμένο κι αυτό (18ος αι.) στον ίδιο λόφο κλαίει για το χαλασμό, κλαίει και το κοριτσάκι που στο ίδιο λιμανάκι των Ερυθρών εκεί που στα βάθη των αιώνων είχε αγκυροβολήσει ο Έρυθρος, σε αυτό το ίδιο λιμάνι περιμένει να ρίξει άγκυρα το καΐκι από την αντικρινή Χίο, περιμένει τη σωτηρία…
Το κοριτσάκι είναι η κάτοικος του Λυθριού Σταματούλα Κάσδαγλη και μαζί με την οικογένειά της κι άλλους Λυθριανούς βρίσκεται στο λιμάνι μετά την διαταγή των Τούρκων για εκκένωση του Λυθριού. Έντρομοι όλοι περιμένουν το καΐκι της λευτεριάς-προσφυγιάς. Τσέτες επιτίθενται στους άμαχους Ερυθραιώτες και την ώρα της επιβίβασης ένας φανατισμένος Τούρκος θα επιτεθεί στο κορίτσι με την εικόνα. Εκείνο σηκώνει ψηλά μπροστά στο πρόσωπό του το Άγιο Σύμβολο για προστασία. Η χατζάρα του Τούρκου θα καρφωθεί με μανία πολλές φορές στο εικόνισμα χαρακώνοντας για πάντα το αγιογραφημένο ξύλο, το κορίτσι μπήκε στη βάρκα και έφερε στην μητέρα-γη Ελλάδα το μοναδικό αντικείμενο της οικογένειάς της που γλύτωσε από το χαλασμό…
Σημείωση: Η Σταματούλα Κάσδαγλη απεβίωσε προ ετών στην Ν. Ερυθραία της οποίας υπήρξε μόνιμη κάτοικος μετά τον ξεριζωμό της από τα πάτρια εδάφη (ανταλλαγή πληθυσμών για τους Πολιτικούς), σύμφωνα δε με τις αφηγήσεις της οι δικοί της είχαν παραγγείλει την Εικόνα στη Χίο το 1909, όπως αναγράφει και η αγιογραφία χωρίς όμως την υπογραφή του αγιογράφου. Ο εκπαιδευτικός-συγγραφέας κ. Θοδωρής Κοντάρας, ένας από τους συγγραφείς του λευκώματος-πηγής του άρθρου, θεωρεί ότι η παραγγελία της εικόνας της Παναγίας Θεοτόκου είχε γίνει στην Νέα Μονή τόπο αγιογράφησης πολλών εικόνων Λυθριανών. Και, μας ενημέρωσε πως η φορητή αυτή εικόνα της Παναγίας αποτελεί σήμερα Ιερό οικογενειακό κειμήλιο των εγγονών της Στ. Κάσδαγλη. Η Στ. Κάσδαγλη ήταν μία από τους 70.000 Ερυθραιώτες που το 1914 αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την Ερυθραία.
Χαρακιές στη μνήμη, 100 χρόνια αφότου ο κύκλος ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ-ΙΩΝΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ έκλεισε. Έκλεισε;
Χαρακιές ευλάβειας στη μνήμη των Ιώνων, χαρακιές πίστης στην καρδιά των Ορθοδόξων για την χαρακωμένη μορφή Της Μητέρας Του Θεού, Της Μητέρας όλων μας
Χαρακιές που έμειναν στην Άγια Εικόνα να θυμίζουν το πιο άγνωστο μέρος της τραγωδίας του Ελληνισμού, την πρώτη φάση του μεγάλου Διωγμού(1913-1918)…
Βασική πηγή: Λεύκωμα ΕΡΥΘΡΑΙΑ/ Πολιτιστική Εταιρεία ΠΑΝΟΡΑΜΑ, Αθήνα 1997. Αρθρογράφος-Ερευνήτρια : Τασσώ Γαΐλα IΚΑΡΙΏΤΙΚΑ ΝΈΑ
Λόγχη εκεντήθη ο υιός της Παρθένου
Λόγχη εκεντήθη η εικών της Παρθένου
Προσκυνούμε σου τα πάθη Χριστέ
Προσκυνούμε σου τα πάθη Παρθένε
Σχέδιο: Π.Μ. Τσουμπέ.
Χίος. Νέα Μονή.Chios. Nea Moni (New Monastery)
Σαν τον Μωυσή. Like Moses
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου