Ντίλι μωρέ ντίλι, ντίλι το καντήλι. Ένα πανελλήνιο παραδοσιακό τραγούδι σε παραλλαγή από το Λυθρί της Ιωνίας. Dili dili, dili to kandili. A variation from Lithri of a well known Greek folk song.

Το τραγούδι που είναι γνωστό σε όλο τον ελληνικό κόσμο σε διάφορες παραλλαγές, κατέγραψα από την Ελενίτσα Τσαντάκη το γένος Σκαρμαλιωράκη από το Παλαίκαστρο Σητείας. Το έμαθε από τη μητέρα της τη θεία Σταματία το γένος Νικάκη από το Λυθρί. Λόγω του ότι όπως είναι φυσικό το τραγούδι επηρεάστηκε από την διάλεκτο της ανατολικής Κρήτης(ήκαψε, ήσβυσε,ήπνιξε, κάτης, βουϊδάκι κλπ.) δίδω το ποίημα σε δυο παραλλαγές. Τη μια ακριβώς όπως την κατέγραψα και τη δεύτερη παρεμβαίνοντας κάνοντας σχετικές διορθώσεις που πιστεύω ότι κάπως έτσι λεγόταν στο Λυθρί.
Στο τραγούδι εναλλάσσεται στο τέλος η επωδός ντίλι ντίλι το μελιτζανό σ’ αχείλι ή το κόκκινο σ’αχείλι. Δεν γνωρίζω αν στη Λυθριανή παραλλαγή έλεγε τ’ αχείλι και το αφήνω έτσι. Αναφορικά με το μελιτζανό νομίζω ότι είναι παραφθορά του μερτζανί(κοραλλένιο από το Τρκ.mercan : κοράλι). Το κέντανε (κένταγε) δεν γνωρίζω αν ακούγεται στην περιοχή ή αν είναι Λυθριανή λέξη.

Ντίλι μωρέ ντίλι

Πάει ο ποντικός και τρώει το φυτίλι ’πο μέσα απ’ το καντήλι

που έφεγγε και κέντανε η  κόρη το μαντήλι

ντίλι μωρέ ντίλι το μελιτζανό σ’αχείλι

και  πάει ο κάτης και ήφαγε τον ποντικό

που πήρε το φυτίλι ’πο μέσα απ’ το καντήλι

που έφεγγε και κέντανε η  κόρη το μαντήλι

ντίλι μωρέ ντίλι το κόκκινο σ’αχείλι

και  πάει ο σκύλος και ήφαγε τον κάτη που  ήφαγε τον ποντικό

που πήρε το φυτίλι ’πο μέσα απ’ το καντήλι

που έφεγγε και κέντανε η κόρη το μαντήλι

ντίλι μωρέ ντίλι το κόκκινο σ’αχείλι

και πάει το ξύλο και  σκότωσε το σκύλο

που ήφαγε τον κάτη που  ήφαγε τον ποντικό

που πήρε το φυτίλι ’πο μέσα απ’ το καντήλι

που έφεγγε και κέντανε η  κόρη το μαντήλι

ντίλι μωρέ ντίλι το μελιτζανό  σ’αχείλι

και πάει  ο φούρνος και ήκαψε το ξύλο που σκότωσε το σκύλο

που ήπνιξε  τον κάτη που  ήφαγε τον ποντικό

που πήρε το φυτίλι ’πο μέσα απ’ το καντήλι

που έφεγγε και κέντανε η  κόρη το μαντήλι

ντίλι μωρέ ντίλι το κόκκινο  σ’αχείλι

και πάει το ποτάμι και ήσβησε το φούρνο

που  ήκαψε το ξύλο που σκότωσε το σκύλο

που ήπνιξε  τον κάτη που ήφαγε τον ποντικό

που πήρε το φυτίλι ’πο μέσα απ’ το καντήλι

απού’φεγγε και κέντανε η  κόρη το μαντήλι

ντίλι μωρέ ντίλι το μελιτζανό σ’ αχείλι

και πάει το βουϊδάκι και ήπιε το  ποτάμι που ήσβησε το φούρνο

που  ήκαψε το ξύλο που σκότωσε το σκύλο

που ήπνιξε  τον κάτη που ήφαγε τον ποντικό

που πήρε το φυτίλι ’πο μέσα απ’ το καντήλι

απού ’φεγγε και κέντανε η  κόρη το μαντήλι

ντίλι μωρέ ντίλι το κόκκινο σ’ αχείλι

και πάει  κι ο κασάπης και ήσφαξε το βουϊδάκι

που ήπιε το  ποτάμι που ήσβησε το φούρνο

που  ήκαψε το ξύλο που σκότωσε το σκύλο

που ήπνιξε  τον κάτη που ήφαγε τον ποντικό

που πήρε το φυτίλι ’πο μέσα απ’ το καντήλι

απού’φεγγε και κέντανε η  κόρη το μαντήλι

ντίλι μωρέ ντίλι το  μελιτζανό σ’ αχείλι 

 

Μετά τη  σχετική προσαρμογή

Ντίλι μωρέ ντίλι

Ντίλι- μωρέ -ντίλι, ντίλι το καντήλι
που έφεγγε και κέντανε η κόρη το μαντίλι.

Πάει ο ποντικός και τρώει το φυτίλι ’πο μέσα απ’ το καντήλι

που έφεγγε και κέντανε η  κόρη το μαντήλι

ντίλι μωρέ ντίλι το μελιτζανό σ’ αχείλι

και  πάει η γάτα και έφαγε τον ποντικό

που πήρε το φυτίλι ’πο μέσα απ’ το καντήλι

που έφεγγε και κέντανε η  κόρη το μαντήλι

ντίλι μωρέ ντίλι το κόκκινο σ’ αχείλι

και  πάει ο σκύλος και έφαγε τη γάτα  που  έφαγε τον ποντικό

που πήρε το φυτίλι ’πο μέσα απ’ το καντήλι

που έφεγγε και κέντανε η κόρη το μαντήλι

ντίλι μωρέ ντίλι το κόκκινο σ’αχείλι

και πάει το ξύλο και  σκότωσε το σκύλο

που έφαγε τη γάτα που  έφαγε τον ποντικό

που πήρε το φυτίλι ’πο μέσα απ’ το καντήλι

που έφεγγε και κέντανε η  κόρη το μαντήλι

ντίλι μωρέ ντίλι το μελιτζανό  σ’αχείλι

και πάει  ο φούρνος και έκαψε το ξύλο

που σκότωσε το σκύλο που έπνιξε  τη γάτα 

που  έφαγε τον ποντικό

που πήρε το φυτίλι ’πο μέσα απ’ το καντήλι

που έφεγγε και κέντανε η  κόρη το μαντήλι

ντίλι μωρέ ντίλι το κόκκινο  σ’αχείλι

και πάει το ποτάμι και έσβησε το φούρνο

που  έκαψε το ξύλο που σκότωσε το σκύλο

που έπνιξε  τη  γάτα που έφαγε τον ποντικό

που πήρε το φυτίλι ’πο μέσα απ’ το καντήλι

που έφεγγε και κέντανε η  κόρη το μαντήλι

ντίλι μωρέ ντίλι το μελιτζανό σ’ αχείλι

και πάει το βοϊδάκι και ήπιε το  ποτάμι που έσβησε το φούρνο

που  έκαψε το ξύλο που σκότωσε το σκύλο

που έπνιξε  τη γάτα που έφαγε τον ποντικό

που πήρε το φυτίλι ’πο μέσα απ’ το καντήλι

που έφεγγε  και κέντανε η  κόρη το μαντήλι

ντίλι μωρέ ντίλι το κόκκινο σ’ αχείλι

και πάει  κι ο κασάπης και έσφαξε το βοϊδάκι

που ήπιε το  ποτάμι που έσβησε το φούρνο

που  έκαψε το ξύλο που σκότωσε το σκύλο

που έπνιξε  τη  γάτα που έφαγε τον ποντικό

που πήρε το φυτίλι ’πο μέσα απ’ το καντήλι

που έφεγγε και κέντανε η  κόρη το μαντήλι

ντίλι μωρέ ντίλι το  μελιτζανό σ’ αχείλι  

 

This is a folk poem known in all the greek world in many variations.Is a play on words that makes rhymes with the words :  Dili dili which doesn’t mean anything , kandili (oil lamp ), mandili (handkerchief ), fitili (wick) and heeli (lips)

Dili oh Dili, Dili the kandili( oil lamp)
that was glimmering to the daughter to embroider the mandili( handkerchief)

And the mouse went and ate the fitili (wick), from the kandili
that was glimmering to the daughter to embroider the mandili
Dili Dili oh your coral heeli (lips)

and the cat went and ate the mouse, that
took the wick out of the kandili that
was glimmering to the daughter to embroider the mandili
Dili Dili oh your red heeli(lips)

and the dog went and ate the cat that ate the mouse
that took the fitili out of the kandili
that was glimmering to the daughter to embroider the mandili
Dili Dili oh your red heeli (lips)

and the (wood)stick killed the dog
that ate the cat that ate the mouse
that took the fitili out of the kandili
that was glimmering to the daughter to embroider the mandili
Dili Dili oh your coral heeli (lips)

and the furnace(oven) burned the stick that killed the dog
that smothered the cat that ate the mouse
that took the fitili out of the kandili
that was glimmering to the daughter to embroider the mandili
Dili Dili oh your red heeli

and the river extinguished the fire of the furnace
that burned the (wood)stick that killed the dog
that smothered the cat that ate the mouse
that took the fitili out of the kandili
that was glimmering to the daughter to embroider the mandili
Dili Dili oh your coral heeli

and the little ox drank the water of the river
that extinguished the fire of the furnace
that burned the (wood)stick that killed the dog
that smothered the cat that ate the mouse
that took the fitili out of the kandili
that was glimmering to the daughter to embroider the mandili
Dili Dili oh your red heeli

and the butcher went and slaughtered the little ox
that drank the river that extinguished the fire of the furnace
that burned the (wood)stick that killed the dog
that smothered the cat that ate the mouse
that took the fitili out of the kandili
that was glimmering to the daughter to embroider the mandili
Dili Dili oh your coral heeli

(Translated by :  Angeliki Skouloudi and me )