Πίσω όμως από τους θρύλους υπάρχουν τα πραγματικά γεγονότα :
Γύρω στο 500 π.Χ οι δημοκρατικοί της Νάξου πήραν την εξουσία από τους ολιγαρχικούς και τους έδιωξαν από το νησί. Αυτοί κατέφυγαν στη Μίλητο και ζήτησαν τη βοήθεια του τυράννου της πόλης Αρισταγόρα. Ο Αρισταγόρας αν και στην αρχή ήταν διστακτικός τελικά ζήτησε τη βοήθεια του Πέρση βασιλιά Ξέρξη. Τελικά κατάφερε να συγκεντρώσει 200 τριήρεις κυρίως Ελληνικές και άγνωστο αριθμό μικρών πλοίων που το 499 απέπλευσαν για τη Νάξο. Μετά από πολιορκία 4 μηνών ο επιτιθέμενος στόλος επέστρεψε άπρακτος.
Οι Νάξιοι που είχαν με κάποιο τρόπο ειδοποιηθεί βρέθηκαν καλά οχυρωμένοι και κατάφεραν να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τη πολιορκία. Πολλά λέγονται για τον τρόπο με τον οποίο διέρρευσε το μυστικό της εκστρατείας. Ο Ηρόδοτος υποστηρίζει ότι την προδοσία την διέπραξε ο στόλαρχος του Ξέρξη Μεγαβάτης ενώ οι περισσότεροι σύγχρονοι συγγραφείς αποδίδουν την διαρροή είτε στα Ελληνικά πληρώματα των πλοίων είτε στον ίδιο τον Αρισταγόρα.
Ας δούμε όμως πως ο μύθος κινούμενος παράλληλα με την ιστορική καταγραφή περιέγραψε το γεγονός :
Όπως αναφέρει ο Πλούταρχος (Πλουτάρχου . Γυναικών αρεταί. Πολυκρίτη ) :
Ναξίοις καὶ Μιλησίοις συνέστη πόλεμος διὰ τὴν Ὑψικρέοντος τοῦ Μιλησίου γυναῖκα Νέαιραν. αὕτη γὰρ ἠράσθη Προμέδοντος Ναξίου καὶ συνεπένευσεν• ὃς ἦν μὲν ξένος τοῦ Ὑψικρέοντος, ἐρασθείσῃ δὲ τῇ Νεαίρᾳ συνῆλθε, καὶ τὸν ἄνδρα φοβουμένην ἀπαγαγὼν εἰς Νάξον ἱκέτιν τῆς Ἑστίας ἐκάθισεν. τῶν δὲ Ναξίων οὐκ ἐκδιδόντων χάριν τοῦ Προμέδοντος, (254C) ἄλλως δὲ ποιουμένων πρόφασιν τὴν ἱκετείαν ὁ πόλεμος συνέστη. τοῖς δὲ Μιλησίοις ἄλλοι τε πολλοὶ καὶ προθυμότατα τῶν Ἰώνων Ἐρυθραῖοι συνεμάχουν, καὶ μῆκος ἔσχε καὶ συμφορὰς ἤνεγκε μεγάλας ὁ πόλεμος•
εἶτ’ ἐπαύσατο δι’ ἀρετὴν γυναικός, ὡς συνέστη διὰ μοχθηρίαν. Διόγνητος γὰρ ὁ τῶν Ἐρυθραίων στρατηγὸς [ἔχων καὶ] πεπιστευμένος ἔρυμα κατὰ τῆς Ναξίων πόλεως εὖ πεφυκὸς καὶ κατεσκευασμένον, ἠλάσατο λείαν τῶν Ναξίων πολλὴν καὶ γυναῖκας ἐλευθέρας καὶ παρθένους ἔλαβεν. ὧν μιᾶς Πολυκρίτης ἐρασθεὶς εἶχεν αὐτὴν οὐχ ὡς αἰχμάλωτον ἀλλ’ ἐν τάξει γαμετῆς γυναικός. ἑορτῆς δὲ τοῖς Μιλησίοις καθηκούσης ἐν τῇ στρατιᾷ καὶ πρὸς πόσιν ἁπάντων καὶ συνουσίας τραπομένων, (254E) ἠρώτησε τὸν Διόγνητον ἡ Πολυκρίτη, μή τι κωλύοι πεμμάτων μερίδας ἀποπέμψαι τοῖς ἀδελφοῖς αὑτῆς. ἐπιτρέψαντος δ’ ἐκείνου καὶ κελεύσαντος, ἐνέβαλε μολίβδινον γραμματίδιον εἰς πλακοῦντα, κελεύσασα φράσαι τὸν κομίζοντα τοῖς ἀδελφοῖς, ὅπως αὐτοὶ μόνοι καταναλώσωσιν ἃ ἔπεμψε.
Οἱ δ’ ἐντυχόντες τῷ μολίβδῳ καὶ τὰ γράμματα τῆς Πολυκρίτης ἀναγνόντες, κελευούσης νυκτὸς ἐπιθέσθαι τοῖς πολεμίοις, ὡς ὑπὸ μέθης διὰ τὴν ἑορτὴν ἐξημελημένων πάντων, προσήγγειλαν τοῖς στρατηγοῖς καὶ παρώρμησαν ἐξελθεῖν μετ’ αὐτῶν. (254E) ἁλόντος δὲ τοῦ χωρίου καὶ πολλῶν διαφθαρέντων, ἐξῃτήσατο τὸν Διόγνητον ἡ Πολυκρίτη παρὰ τῶν πολιτῶν καὶ διέσῳσεν. αὐτὴ δὲ πρὸς ταῖς πύλαις γενομένη καὶ θεασαμένη τοὺς πολίτας ἀπαντῶντας αὐτῇ, μετὰ χαρᾶς καὶ στεφάνων ὑποδεχομένους καὶ θαυμάζοντας, οὐκ ἤνεγκε τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς, ἀλλ’ ἀπέθανεν αὐτοῦ πεσοῦσα παρὰ τὴν πύλην, ὅπου τέθαπται, καὶ καλεῖται βασκάνου τάφος, ὡς βασκάνῳ τινὶ τύχῃ τὴν Πολυκρίτην φθονηθεῖσαν οὐκ ἀπολαῦσαι τῶν τιμῶν.
Οὕτω μὲν οἱ Ναξίων συγγραφεῖς ἱστοροῦσιν• (254F) ὁ δ’ Ἀριστοτέλης φησὶν οὐχ ἁλούσης τῆς Πολυκρίτης, ἄλλως δέ πως ἰδόντα τὸν Διόγνητον ἐρασθῆναι καὶ πάντα διδόναι καὶ ποιεῖν ἕτοιμον εἶναι• τὴν δ’ ὁμολογεῖν ἀφίξεσθαι πρὸς αὐτόν, ἑνὸς μόνου τυχοῦσαν, περὶ οὗ τὸν Διόγνητον, ὥς φησιν ὁ φιλόσοφος, ὅρκον ᾔτησεν• ἐπεὶ δ’ ὤμοσεν, ἠξίου τὸ Δήλιον αὐτῇ δοθῆναι (Δήλιον γὰρ ἐκαλεῖτο τὸ χωρίον), ἄλλως δ’ οὐκ ἂν ἔφη συνελθεῖν. ὁ δὲ καὶ διὰ τὴν ἐπιθυμίαν καὶ διὰ τὸν ὅρκον ἐξέστη καὶ παρέδωκε τῇ Πολυκρίτῃ τὸν τόπον, ἐκείνη δὲ τοῖς πολίταις. ἐκ δὲ τούτου πάλιν εἰς ἴσον καταστάντες, ἐφ’ οἷς ἠβούλοντο πρὸς τοὺς Μιλησίους διελύθησαν.
Μετάφραση από το Αγγλικό κείμενο :
Ένας πόλεμος ξέσπασε ανάμεσα στον Ναξίους και τους Μιλήσιους προς χάριν της Νέαιρας συζύγου του Υψικρεόντος της Μιλήτου. Ο λόγος ήταν επειδή αυτή ερωτεύτηκε τον Προμέδοντα της Νάξου και απέπλευσε μαζί του. Αυτός ήταν φίλος και φιλοξενούμενος του Υψικρεόντος, αλλά ενέδωσε στα ένθερμα διαβήματα της Νέαιρας και στη συνέχεια καθώς αυτή ήταν με το φόβο της συζύγου της, την πήρε μακριά στη Νάξο και την εγκατέστησε σαν ικέτιδα στο ιερό της Εστίας. Όταν οι Νάξιοι ως χάρη στον Προμέδοντα αρνήθηκαν να την εγκαταλείψουν αν και προχώρησαν σε μια άλλη δικαιολογία, τη θέση της ως ικέτριας, προέκυψε ο πόλεμος.
Εκτός από τους πολλούς άλλους που πολέμησαν στο πλευρό των Μιλησίων οι Ερυθρείς ήταν οι πιο ένθερμοι μεταξύ των Ιώνων. Και ο πόλεμος συνεχίστηκε και μετά, και προκάλεσε μεγάλες καταστροφές.
Στη συνέχεια, ήρθε στο τέλος μέσα από τη γενναιότητα μιας γυναίκας, όπως είχε προκύψει από την κακία μιας άλλης γυναίκας.
Ο Διόγνητος ο στρατηγός των Ερυθραίων, που ήταν επιφορτισμένος με τη διοίκηση μιας οχύρωσης που σκοπό είχε να απειλήσει την πόλη των Ναξίων, συγκέντρωσε πολλά λάφυρα από τους Ναξίους και αιχμαλώτισε μερικές ελεύθερες γυναίκες και κορίτσια. Ερωτεύτηκε μια από αυτές, την Πολυκρίτη και την κράτησε, όχι ως αιχμάλωτη, αλλά σαν να ήταν νόμιμη σύζυγός του.
Τώρα, όταν οι Μιλήσιοι γιόρτασαν στο στρατό μια γιορτή και όλοι στράφηκαν στο ποτό και τις κοινωνικές εκδηλώσεις, η Πολυκρίτη ρώτησε τον Διόγνητο αν υπήρχε κάποιος λόγος που δεν θα έπρεπε να στείλει κάποια κομμάτια γλυκού στους αδελφούς της. Και όταν ο ίδιος όχι μόνο έδωσε την άδειά του, αλλά την προέτρεψε να το πράξει, αυτή γλίστρησε στο γλυκό ένα σημείωμα γραμμένο σε ένα φύλλο μολύβδου και πρόσταξε τον κομιστή να πει στους αδελφούς της ότι οι ίδιοι και όχι άλλοι έπρεπε να καταναλώσουν ό, τι είχε στείλει.
Οι αδελφοί της ανακάλυψαν το κομμάτι του μολύβδου και διάβασαν τα λόγια της Πολυκρίτης, που τους συμβούλευε να επιτεθούν τον εχθρό εκείνο το βράδυ , όπως ήταν όλοι σε κατάσταση ξεγνοιασιάς από το ποτό λόγω της εορτής . Τα αδέρφια της, μετέφεραν αυτό το μήνυμα στους στρατηγούς τους και έντονα τους παρότρυναν να ξεκινήσουν. Όταν ο τόπος κατελήφθη και πολλοί σκοτώθηκαν, η Πολυκρίτη ικέτευσε για τη ζωή του Διόγνητου τους πολίτες της, και τον έσωσε .
Όταν και η ίδια έφτασε στις πύλες, και βρέθηκε απέναντι στους πολίτες που ήρθαν να τη συναντήσουν, καλωσορίζοντας της με χαρά και στέφανα εκφράζοντας το θαυμασμό τους γι 'αυτήν, δεν μπόρεσε να αντέξει την μεγάλη χαρά της, αλλά έπεσε κάτω νεκρή δίπλα από την πύλη και εκεί είναι θαμμένη και ο τάφος της ονομάζεται "Βασκάνου τάφος" λόγω του ότι σαν από κάποια φθονερή τύχη η Πολυκρίτη έχασε ακούσια την απόλαυση των τιμών της .
Αυτή είναι η ιστορία που καταγράφουν οι Νάξιοι συγγραφείς. Ο Αριστοτέλης ωστόσο, λέει ότι η Πολυκρίτη δεν πιάστηκε αιχμάλωτη, αλλά ότι ο Διόγνωτος, με κάποιο άλλο τρόπο, την είδε και την ερωτεύτηκε και ήταν έτοιμος να δώσει ή να κάνει οτιδήποτε. Και αυτή συμφώνησε να έρθει σ 'αυτόν, αν θα μπορούσε να λάβει μόνο ένα πράγμα, για το οποίο, όπως ισχυρίζεται ο φιλόσοφος, απαίτησε όρκο από τον Διόγνητο. Και όταν αυτός έδωσε τον απαιτούμενο όρκο, αυτή απαίτησε σε εκπλήρωση του να της δοθεί το Δήλιον ( ο τόπος ονομάστηκε με αυτό το όνομα ), γιατί αλλιώς δεν θα είχε τίποτα να κάνει με αυτόν. Ο ίδιος, λόγω της αγάπης του και του όρκου του, μεταφέρθηκε αρκετά μακριά και παρέδωσε τον τόπο στην Πολυκρίτη και αυτή με τη σειρά της στους πολίτες. Μετά από αυτό, οι Νάξιοι πραγματοποίησαν μία συμφωνία με τους Μιλήσιους με τέτοιους όρους όπως επιθυμούσαν .
Ότι δεν κατάφεραν ο Αρισταγόρας με τον Αρταφέρνη το 499 π.Χ. το κατάφεραν 9 χρόνια αργότερα ο Δάτης με τον Αρταφέρνη. Εξακόσιες τριήρεις απέπλευσαν από τη Σάμο με κατεύθυνση τη Νάξο. Οι Νάξιοι εγκατέλειψαν τη πόλη και κρύφτηκαν στους λόφους. Οι Πέρσες έκαψαν τη πόλη για να τιμωρήσουν τους Νάξιους για την νίκη τους εννιά χρόνια νωρίτερα.
Around 500 BC, the democrats of Naxos took power from oligarchs and expelled them from the island. They fled to Miletus and sought help from the city's tyrant Aristagoras. Aristagoras although at first was hesitant eventually sought the help of the Persian king Xerxes. Finally he managed to gather 200 triremes mainly Greek and an unknown number of small ships that sailed during 499 b. C to Naxos. After a siege of four months the aggressor fleet returned empty handed. The Naxians who somehow had been alerted, were found well entrenched and able to confront the siege. They say that the secret campaign was leaked. Herodotus claims that the treachery was committed by Megabates the admiral of the fleet of Xerxes while most modern writers attribute the leak either to Greek crews or to Aristagoras .
But let's see how the myth moving alongside the historical record, describes the event.
The brothers came upon the piece of lead and read the words of Polycrite, advising them to attack the enemy that night, as they were all in a state of carelessness from drink on account of the festival. Her brothers took this message to their generals and strongly urged them to set forth with themselves. When the place had been taken and many slain, Polycrite begged for the life of Diognetus from her citizens, and saved him. When [p. 537] she herself arrived at the gates, and found herself confronting the citizens who came to meet her, welcoming her with joy and garlands and giving expression to their admiration for her, she could not bear the immensity of her joy, but fell down dead beside the gate; and there she is buried, and her tomb is called the Tomb of Envy, as though by some envious fortune Polycrite was begrudged the enjoyment of her honours.
This is the story which the Naxian writers record. Aristotle,2 however, says that Polycrite was not taken captive, but that Diognetus, in some other way, saw her and fell in love with her, and stood ready to give or to do anything; and she agreed to come to him, if she might obtain just one thing, for which, as the philosopher asserts, she required an oath of Diognetus. And when he had given the required oath, she demanded in fulfilment that Delium be given to her (the place was called by this name), otherwise she would have nothing to do with him. He, because of his love and his oath, was carried quite away, and handed over the spot to Polycrite, and she in turn to the citizens. Following this, the Naxians were again put on an equal footing, and effected a reconciliation with the Milesians on such terms as they desired.
During 490 b.C the leaders of Persian campaign Datis Artaphernes with 600 triremes sailed from Samos to Naxos . The Naxians fled the city and hid in the hills. The Persians burned the city to punish Naxians for their victory nine years earlier.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου